Coops Molen - Een molen met Historie!

1471

De oude molen

Lang geleden stonden er in en om Zelhem zeven windmolens te draaien. Zes van de zeven molens zijn tegenwoordig geheel of gedeeltelijk verdwenen; alleen de Wittebrinkse staat er nog. Een van die zeven molens was de voorloper van de Coopsmolen, ‘De oude molen’ aan de Hummeloseweg. Dit was een houten standerdmolen, voor het eerst terug te vinden in de boeken in 1471, als eigendom van Herman van Middachten. Na een lange geschiedenis van wisselingen van eigenaren en pachters, komt de standerdmolen, dan ‘Molen op de Enck’ genoemd, in 1756 terecht in pandschap van Hendrick Hesselink en zijn vrouw Harmyna Coops Hendriksdochter. Zij worden in 1773 eigenaar van de molen en verpachten het gebruik ervan achtereenvolgens aan verschillende Coopsen.

1520

De eerste Coops

De stamboom van de familie Coops begint waarschijnlijk in 1520, als Coop Muller de Olde geboren wordt. Deze Coop werkte vanaf 1546 als molenaar en brouwer in Zelhem. Coops zoon, Coop de Jonge Muller werd molenaar in Hengelo (Gld). De zoon van Coop de Jonge, Jan Coops, volgde zijn vader op als molenaar. De uiteindelijke familienaam van wat zou uitgroeien tot het molenaarsgeslacht Coops is afgeleid van de voornaam van vader en zoon Coop Muller.

1804

Derk Coops

In 1804 verpacht Hendrick Hesselink de molen op de Enck aan Derk Coops, die daarvoor molenaar op de stadsmolen in Doetinchem was geweest. Na onenigheid met Hesselink over de pacht en het onderhoud van de molen, besluit Derk Coops in 1818 zelf een nieuwe molen te laten bouwen aan de Wiekenweg, op een steenworp afstand van de Hummeloseweg. De oude standerdmolen raakt in verval en wordt als houtopslagplaats gebruikt. Een eeuw later zal hij worden afgebroken.

1818

De nieuwe molen

In 1818 laat Derk Coops een nieuwe molen bouwen aan de Wiekenweg. Deze grote stenen molen overtreft in alles de oude houten standerdmolen, waar Coops na onenigheid met de eigenaar vertrokken is. De nieuwe molen heeft een uitzonderlijk model en is een toonbeeld van eigentijds metselaarsvakmanschap. Het model is afwijkend vanwege het cilindrische ondergedeelte en de conische bovenkant. De muren zijn zo’n tachtig centimeter dik. Derk Coops had grootse plannen met zijn bedrijf, want met twee en later drie koppels maalstenen had hij een aanzienlijke capaciteit. Geen tijdelijke windstilte zou hem er nog van weerhouden om zijn meel aan de man te brengen.

1882

Stoom

In de aanstormende moderne tijd kon Derk Coops jr. steeds minder goed van de wind leven. In 1882 bouwden hij en zijn zoons Derk Jan en Derk Willem daarom een stoomkorenmolen in een schuur naast de Coopsmolen. De windmolen en de stoommachine maalden tot 1939 zij aan zij graan, ieder op hun eigen manier.

1939

Nat graan

In 1939 slaat het noodlot toe voor de Coopsmolen. Doordat er enkele zakken nat graan werden vermalen, liep de molen vast. De roeden en de wieken van de molen worden in datzelfde jaar onttakeld. Later verwijdert men ook de as en de kap. Al het gaande werk werd uit de molen gehaald en alleen de kruivloer en de kuip bleven achter. De uit vier bouwlagen bestaande romp werd voorzien van een nooddak. Het gebouw werd nog slechts als opslagruimte gebruikt en raakte in verval. De maalderij bleef in bedrijf door de stoommachine in de schuur.